1. Onderzoek Deltares en VU
Laten we beginnen bij het begin. Eind oktober publiceerden de Vrije Universiteit en Deltares een onderzoek waaruit bleek dat de overstromingen in de zomer van 2021 voor een deel van de bewoners als een verrassing kwamen. Deze bewoners waren totaal niet voorbereid op zoveel water, hadden geen voorbereidingen getroffen en liepen veel schade op.
Preventie vermindert schade fors
In het onderzoek schrijven de onderzoekers onder meer dat “tot 45 procent van de bewoners in het bedreigde gebied aangeeft dat zij geen tijdige overstromingswaarschuwingen hebben gekregen”. Dat is zonde, want evacuatie-adviezen dragen aanzienlijk bij aan het besluit van inwoners om te evacueren. Ruim tachtig procent van de gewaarschuwde groep is geëvacueerd, tegenover zo’n twintig procent van de niet-gewaarschuwden.
Twintig tot vijftig procent minder schade
Opvallend is verder dat meer dan driekwart van de geëvacueerde bewoners terechtkon bij familie en vrienden. Centrale opvangplaatsen hebben slechts een kleine rol gespeeld. Minder dan vijf procent is daar opgevangen.
De onderzoekers concludeerden ook dat ongeveer de helft van de gewaarschuwde huishoudens hun auto naar een veilige plek heeft kunnen verplaatsen. Bij de groep die niet is gewaarschuwd, was dat een kwart.
En ten slotte hebben andere maatregelen, zoals het hoger plaatsen van bezittingen of het hebben van een waterbestendige vloer de overstromingsschade met twintig tot vijftig procent verminderd.
Conclusies
VU-hoogleraar en onderzoeksleider Wouter Botzen concludeert dan ook dat “een groter risicobewustzijn ervoor zorgt dat burgers zich beter op overstromingen voorbereiden, waardoor de schade wordt beperkt. En die schadebeperkende maatregelen kunnen een belangrijke rol spelen bij het reduceren van overstromingsrisico’s.”
Benieuwd naar het complete onderzoek? Klik hier.
2. Onderzoek naar seismische metingen die tijdig kunnen waarschuwen voor overstromingen
Velen hebben de afschuwelijke beelden van de overstromingen in Limburg nog op het netvlies staan. Burgemeester Daan Prevoo verwoordde het in een eerder interview met het Verbond zo: “Straten en huizen lagen in puin, terwijl bruggen en andere infrastructuur compleet waren weggespoeld.”
De trillingen die door al dat puin werden opgewekt, zijn met seismische stations geregistreerd. Uit nieuw onderzoek blijkt dat deze metingen “de ontwikkeling van het waterpeil, de hoeveelheid puin en de snelheid waarmee de overstroming zich voortbeweegt in real-time goed kunnen volgen”, aldus het KNMI. Dat betekent dat de seismometers kunnen worden gebruikt om tijdig te waarschuwen voor zware overstromingen.
Het KNMI benadrukt in een nieuwsartikel dat deze seismische metingen een waardevolle aanvulling kunnen zijn voor early warning systemen. Het instituut ontwikkelt zelf ook een Early Warning Centre (EWC) om de samenleving eerder en meer gedetailleerd te kunnen waarschuwen voor gevaarlijk weer. Meer informatie over dat EWC is op de site van het KNMI te vinden.
3. Verzekeringskaarten scheppen meer duidelijkheid
Ten slotte hebben verzekeraars zelf ook niet stilgezeten. Nadat duidelijk is geworden dat veel consumenten en MKB-ondernemers zich niet of onvoldoende bewust zijn van het risico dat zij lopen, en het ruimere verzekeringsaanbod heeft het Verbond zeven verzekeringskaarten aangepast. Doel daarvan is dat klanten beter worden geïnformeerd over hun dekking bij overstroming, maar ook om ze te wijzen op de mogelijkheden die er zijn om je te verzekeren tegen een lokale overstroming. “Elke verzekering heeft een eigen Verzekeringskaart. Dat is een beknopt overzicht van de verzekering waarop de belangrijkste informatie staat. Een van de rubrieken heeft betrekking op dekkingsbeperkingen en daaraan is nu een nieuwe vaste rubriek Overstroming toegevoegd. Deze aanpassing geldt voor de opstal-, inboedel- en de recreatiewoningverzekering. Maar ook voor de gebouwen-, inventaris-, kassen- en bedrijfsschadeverzekering. Wij hebben onze leden opgeroepen om hun kaarten aan te vullen met deze rubriek, zodat klanten nog beter worden geïnformeerd”, vertelt Patricia Swienink, Programmamanager Klantbelang & Reputatie.
Meer weten over de Verzekeringskaarten? Bekijk het filmpje.