Het Verbond van Verzekeraars betreurt dat door een uitspraak van het hoogste Europese rechtsorgaan rechtsbijstandverzekeraars mogelijk meer zaken moeten uitbesteden aan (externe) advocaten. Hierdoor kunnen de kosten van rechtsbijstand toenemen. Voor veel Nederlanders is een rechtsbijstandverzekering een laagdrempelige en goed betaalbare toegang tot het recht.
Het EU-hof heeft al eerder in november 2013 een uitspraak gedaan over de vraag wie bepaalt of, en zo ja welke advocaat er moet worden ingeschakeld als er een gerechtelijke of administratieve procedure wordt gestart. Het EU-hof besloot dat de verzekerde dat altijd zelf moet kunnen bepalen. Vrij snel na deze uitspraak zijn door de Nederlandse rechter in twee zaken opnieuw vragen aan het EU-hof gesteld over wat nu precies onder een administratieve procedure valt. Meer specifiek gaat het om de vragen of een UWV-procedure als zodanig kan worden aangemerkt en of de bezwaarfase in het bestuursrecht aan te merken is als een administratieve procedure.
Toegang tot het recht in gevaar
Nu het EU-hof heeft aangegeven dat in beide gevallen sprake is van een administratieve procedure, waarschuwt het Verbond dat goed betaalbare toegang tot het recht in gevaar komt. Verzekeraars zullen op verzoek van verzekerden mogelijk veel vaker dan nu zaken waarin geprocedeerd wordt moeten uitbesteden aan advocaten. Dergelijke procedures worden al sinds jaar en dag ook door juridische specialisten van de rechtsbijstandverzekeraar gevoerd, wat veel goedkoper is dan relatief dure advocaten, aldus het Verbond. Naar schatting gaat het in totaal om jaarlijks 40.000-60.000 zaken die hiervoor in aanmerking komen, al zal lang niet iedereen voor een advocaat kiezen.
Het Verbond vraagt zich af of deze uitspraak geen geweld doet aan het Nederlandse laagdrempelige rechtsstelsel waar veel procedures gevoerd kunnen worden door niet-advocaten. Of het nu gaat om een conflict op het werk, gedoe na een verbouwing of een lastige tegenpartij na een schade in het verkeer: iedereen heeft in zijn leven wel een keer juridische hulp nodig. De rechtsbijstandverzekeraars leveren deze hulp en advies tegen een betaalbare premie. Daarom hebben circa 3 miljoen huishoudens en 400.000 bedrijven een rechtsbijstandverzekering afgesloten. De verzekeraars behandelen jaarlijks ongeveer 400.000 zaken en bieden daarmee veel Nederlanders, voor wie een advocaat vaak te duur is, een belangrijke toegang tot het recht.