Communicatie in scenario’s kan deelnemers helpen om in te zien dat het toekomstige pensioeninkomen onzeker is. Het Verbond plaatst wel een aantal kanttekeningen bij de voorstellen van de minister.
Verwarrend
Uit onderzoek van Motivaction blijkt dat het via visuele middelen (zoals navigatiepijlen) overbrengen van onzekerheden goed kan werken. Maar hetzelfde onderzoek laat zien dat het voor deelnemers verwarrend wordt als in dezelfde context ook informatie wordt gegeven over de elementen als inflatie en koopkracht. Inflatie maakt het pensioen niet minder, maar de boodschappen duurder. Toch kiest de minister ervoor om de scenariobedragen in ‘euro’s van nu’ uit te drukken. Dit levert problemen op met de begrijpelijkheid, maar ook met specifieke regelingen die verzekeraars uitvoeren.
Garanties
Verzekeraars voeren onder andere zogenaamde uitkeringsregelingen uit. Deze hebben een uitkeringsgarantie, een bedrag dat nu centraal staat op Mijnpensioenoverzicht.nl. Bij deze regelingen krijgt de deelnemer altijd het afgesproken opgebouwde bedrag, waarop niet gekort kan worden. In de voorstellen wordt met deze specifieke regelingen onvoldoende rekening gehouden. Het terugrekenen in euro’s van nu zou bovendien betekenen dat een deelnemer te lezen krijgt dat zijn pensioen in euro’s lager is dan het bedrag dat hij daadwerkelijk op de pensioendatum ontvangt. Dat zal slecht worden begrepen, toont consumentenonderzoek aan.
Geen overschatting
De minister lijkt te veronderstellen dat in het huidige te bereiken pensioen geen rekening wordt gehouden met de kans dat in sommige jaren niet geïndexeerd kan worden. Volgens de minister worden hierdoor te hoge verwachtingen gewekt. Het Verbond constateert dat hier geen sprake van is. Aan de deelnemer wordt een bedrag gecommuniceerd alsof het bedrag in de toekomst nooit geïndexeerd zal worden. Het pensioen dat in het vooruitzicht wordt gesteld, is daarmee eerder een onderschatting.
Rekenmethodiek
Tot slot wordt verlangd dat uitvoerders berekeningen maken op basis van 2.000 economische scenario’s en vele variabelen. Aangezien veel regelingen van pensioenverzekeraars een uitkeringsgarantie hebben, is hier in feite maar sprake van 1 risico (het inflatierisico). Dergelijke berekeningen zijn derhalve weinig zinvol en kosten opdrijvend, temeer omdat verzekeraars vele duizenden regelingen uitvoeren.
Het Verbond gaat graag in gesprek over de wijze waarop de communicatie verder op een kostenefficiënte wijze kan worden verbeterd, gebruik makend van relevante inzichten uit consumentenonderzoek.