Wat is een premie-pensioenregeling?
"In zo’n regeling is afgesproken hoeveel premie per maand wordt ingelegd om een bepaald pensioen te bereiken. De precieze hoogte van die pensioenuitkering ligt niet vast: die is afhankelijk van het behaalde beleggingsresultaat waarmee een persoonlijk pensioenvermogen wordt opgebouwd. Het (verwachte) pensioen beweegt dus mee met de economie. Het gaat omhoog als het economisch goed gaat, maar valt lager uit als de beleggingsresultaten tegenvallen."
Wat betekent dat voor fondsen, verzekeraars en premiepensioeninstellingen?
"Pensioenfondsen zullen de overstap maken van een uitkeringsovereenkomst (waar een vast pensioen wordt toegezegd) naar een premieovereenkomst. Wat al aan pensioen is opgebouwd of wordt uitgekeerd, wordt 'ingevaren' in de nieuwe regeling. Bij pensioenverzekeraars en premiepensioeninstellingen (PPI) is dat anders. Zodra de nieuwe regels ingaan, ga je pensioensparen volgens het nieuwe systeem, maar aan de oude opbouw verandert niets. Daar gaat bij wijze van spreken een hek omheen."
Wat verandert er voor mensen die al met pensioen zijn?
"Bij fondsen die invaren betekent dit dat ook gepensioneerden naar een variabel pensioen gaan. Zij zullen eerder profiteren van economisch goede tijden, maar lopen ook het risico dat het pensioen verlaagd wordt als het tegen zit. Bij verzekeraars houden gepensioneerden hun vaste pensioen, daar verandert niets."
Wat is voor pensioenverzekeraars en PPI’s de grootste uitdaging bij de overgang naar een nieuw stelsel?
"De premieregeling zelf is voor verzekeraars en PPI’s bekende kost, die worden al jarenlang aangeboden. Wat wel verandert is de manier waarop premie wordt geheven. De hoogte van de premie loopt bij verzekeraars en PPI's nu nog geleidelijk op, naarmate een deelnemer ouder wordt. Dat wordt straks een voor alle leeftijden gelijke premie. Dat kan voor deelnemers nadelig uitpakken want bij de overgang naar een gelijkblijvende of 'vlakke' premie lopen zij een stuk pensioenopbouw mis."
Hoe wordt dat opgelost?
"In het pensioenakkoord is afgesproken dat werkgevers die willen overstappen naar een zogeheten vlakke premie, hun bestaande personeel adequaat moeten compenseren. Die compensatie moet idealiter wel binnen de pensioensfeer blijven, omdat compensatie in de vorm van meer salaris nu ten koste gaat van het pensioeninkomen later. Werkgevers hebben ook de mogelijkheid om voor het bestaande personeel een stijgende premie te handhaven. Dan gaan alleen de nieuwe werknemers pensioen opbouwen met een vlakke premie. Omdat deze uitzondering alleen geldt voor bestaand personeel, lopen mensen die van baan wisselen nog wel het risico dat ze pensioenopbouw mislopen. Het is nog niet gelukt hier een sluitende oplossing voor te vinden, daarom zullen pensioenuitvoerders hun deelnemers bij een baanwissel wijzen op de mogelijke negatieve gevolgen voor de pensioenopbouw."