Sociaal economische positie jongeren onder druk en is geen aanstellerij

Weet je nog? Dat je op jezelf ging wonen. Je eerste vaste contract had. Een huis kocht of je eerste kind kreeg. Voor jou misschien lang geleden, maar voor jongeren van nu zijn deze mijlpalen niet zo vanzelfsprekend. Of niet haalbaar. Waarom en welke gevolgen dat heeft, deelde Yasmin Ait Abderrahman, voorzitter van FNV Young & United, tijdens onze Verenigingsdag.

Yasmin (24) is bezig aan haar laatste dagen als voorzitter van de jongerentak van FNV waarin ze pleitte voor de afschaffing van het leenstelstel. En waarin ze zich tot op de laatste dag bezighoudt met het minimum jeugdloon. Op vrijdag 5 juli zwaait ze na meerdere jaren als lid en voorzitter af. Het is tijd om haar master Sociologie aan de VU af te ronden. En daarna? Dat weet ze nog niet precies. Maar dat komt met haar energie en bevlogenheid ongetwijfeld goed.

Leven omgeven door onzekerheden

Bezorgder is ze over de toekomst van Nederlandse jongeren (18-35 jaar), onze studenten en starters op de arbeidsmarkt. Waarom? Hun sociaal economische positie staat onder druk. “Wij hebben te maken met een opeenstapeling van factoren die voor veel onzekerheid zorgen. Denk aan crises als de coronapandemie, de klimaatcrisis en de hoge inflatie. Daarnaast hebben veel jongeren een flexibel arbeidscontract, werken 20-jarigen over het algemeen voor lage jeugdlonen en zitten net afgestudeerden met een studieschuld. En dat terwijl de boodschappen, de huur van een kamer of huis en de koopwoningen steeds duurder worden.”

Ook uit onderzoek van Nibud blijkt dat steeds meer jongeren (tussen de 18 en 34 jaar) moeite hebben om rond te komen. Van 36 procent in 2018 naar 49 procent in 2022. “Het wordt dus steeds moeilijker om op eigen benen te gaan staan, waardoor die mijlpalen in het leven niet haalbaar zijn of worden uitgesteld. En dat heeft impact, want het zorgt voor financiële zorgen, stress en onzekerheid.”

Jongeren scoren hoogste woonquote

En kijk je naar wonen, dan ziet het CBS dat 53 procent van de jongeren tussen de 18 en 30 nog bij hun ouders of verzorgers woont. In 2012 was dat nog 44 procent. “En als ze op zichzelf wonen,” vult Yasmin aan, “zijn ze meer geld kwijt aan woonlasten dan oudere generaties. Gemiddeld geven Nederlanders 23 procent van hun besteedbaar inkomen uit aan wonen. Op basis van de woonquote is dat gezond. Bij jongeren is dat 47,5 procent.” En daarmee haalt deze groep dan ook veruit de hoogste woonquote, zo blijkt uit het WoonOnderzoek Nederland (WoON) 2012-2021.

Groeiende kloof

Naast de uitdagingen waar jongeren nu mee te maken hebben, wijst Yasmin ook op de lange termijn. “Zij moeten de crises van nu en later gaan dragen. Nederland vergrijst en we weten nu al dat de zorgkosten toenemen. Die kosten kunnen in 2040 zelfs zijn verdubbeld. Wie gaat dat betalen? En wie zal straks voor al die ouderen moeten gaan zorgen? Dat zijn de jongeren van nu”, benadrukt ze.

Hulp is welkom

Yasmin: “De vraag waar we ons bij FNV Young & United mee bezighouden, is hoe we ervoor zorgen dat jongeren ondanks alle onzekerheden een goede start kunnen maken in het leven. Dit is een serieus vraagstuk waar ze hulp bij nodig hebben, ook van bedrijven zoals verzekeraars.”

Wat ze verzekeraars dan ook wil meegeven is: “Wees je ervan bewust dat de financiële positie van jongeren écht onder druk staat. Het is geen aanstellerij, want het is voor het eerst in veel generaties dat ze het minder gaan krijgen dan hun ouders. Niet iedereen wordt ondersteund door die ouders of verzorgers. Daardoor groeit de kloof. Niet alleen tussen generaties, maar ook binnen de jongerengeneratie.” 

Hier staat FNV Young & United voor:

Gelijkheid | Is er ongelijkheid? Dan is ons werk niet af. Het moet niet uitmaken welke kleur of welk geslacht je hebt.
Zekerheid | Een flexibel contract? Nee, bedankt! Flexibiliteit = geen zekerheid. Jij verdient een vaste baan.
Balans | Je leeft niet om te werken. Daarom zijn wij voor een 4-daagse werkweek.
Ontwikkeling | Je bent jong en dus wil je groeien en stappen maken. Daar moet je tijd én geld voor krijgen.
Inkomen | Gratis werken voor een beter cv? Daar doen we niet aan mee! Wie werkt moet betaald krijgen.
Duurzaamheid | Op een dode planeet zijn er geen banen. En dus moet er iets veranderen. En wel nu.