Skip to Content

Babs Dijkshoorn is bij NN Group als manager sustainability mede verantwoordelijk voor het duurzaamheidsbeleid. Samen met haar collega Faryda Lindeman (senior responsible investment specialist) van NN Investment Partners beantwoordt ze de vragen in dit vierde deel van onze serie over duurzaamheid.
 
Als voorzitter van de werkgroep Duurzaam en Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen van het Verbond zat je behoorlijk vooraan bij het traject rondom het IMVO-convenant. Hoe heb je dat proces ervaren?
“Als lang”, antwoordt Babs lachend. “We zijn twee jaar in dialoog geweest en hebben onderhandeld over de inhoud van het convenant, maar eerlijk gezegd denk ik dat die tijd er ook toe heeft geleid dat het vertrouwen tussen de ngo’s, overheden, de vakbond en ons (de sector) is gegroeid. Achteraf kun je stellen dat we die tijd misschien nodig hadden.”
 
Ben je blij met het convenant?
“Ja. De kracht is volgens mij dat we het met de hele sector doen. Samenwerken en van elkaar leren is van groot belang. En ondertekenen is één ding, om het goed op gang te krijgen, hebben we de rest van het jaar nodig gehad. Er is een organisatie ingericht met een stuurgroep en verschillende werkgroepen. De vertegenwoordigers van de verschillende partijen zijn betrokken, en alle werkgroepen zijn nu druk aan de gang.”
 
Wat is het belang van het convenant voor NN Group?
“Verantwoord beleggen speelt binnen NN een belangrijke rol. Ons beleid waarin ESG integratie en actief aandeelhouderschap centraal staan, is van toepassing op onze eigen gelden en op het vermogen dat wij beleggen voor derden. Wij hebben ook verzekeraars als klant, die minder nauw betrokken waren bij het proces en waarvoor we verschillende bijeenkomsten hebben georganiseerd. Dat is ontzettend leuk, en nuttig, want ons uiteindelijke doel is om een positieve impact op de wereld te hebben met onze beleggingen.”

Jullie staan als een groot voorstander van actieve engagement te boek, sluiten jullie niet uit?
Faryda: “Uiteraard trekken wij ook ergens een streep en sluiten wij bepaalde investeringen uit. Denk aan controversiële wapens als clusterbommen, chemische, en kernwapens. Daarnaast sluiten wij bedrijven uit die betrokken zijn bij de productie van olie uit oliezanden en gerelateerde controversiële pijpleidingen. Ook beleggen we niet in tabak.”

Wat zijn jullie criteria voor uitsluiten of in gesprek gaan?
“Wij willen invloed uitoefenen. Als we ons financieel belang verkopen, zijn we ook onze aandeelhoudersrechten kwijt. Voorop staat dat we onze invloed op een positieve manier willen gebruiken. Want bedenk goed: als je van de gesprekstafel wegloopt, dan heb je geen invloed meer op die bedrijven. Aan de andere kant blijven we niet praten om te praten en gaan het dus niet ‘tien jaar proberen’. Als je specifiek naar tabak kijkt, dan kunnen wij daar met engagement met geen mogelijkheid een positieve impact op uitoefenen. Het blijft, hoe dan ook, een slecht product en daarom sluiten we het uit.”
 
Waarom sluiten jullie palmolie dan niet uit?
“Palmolie is een interessant vraagstuk. Je belegt namelijk niet alleen in de producent, degene die de plantage beheert, maar ook in een bedrijf als Unilever dat de grootste gebruiker van palmolie ter wereld is. De keten is complex. Er zijn veel landen en spelers die een rol spelen bij de productie en handel van palmolie. Uitsluiten is niet zo makkelijk, juist omdat er zoveel partijen een rol spelen. Maar, veel belangrijker vinden wij dat er iets moois kan worden bewerkstelligd als je al die partijen op één lijn weet te krijgen. Wij geloven ook meer in een positieve benadering en het stimuleren van de transitie naar een duurzame economie dan in het ‘handen ervan af’. Vergeet ook niet dat palmolie voor een groot deel de economie van Maleisië en Indonesië bepaalt. Het stoppen met palmolie heeft heel grote gevolgen voor twee opkomende economieën die het sowieso al lastig hebben. Wij zien mogelijkheden genoeg om de omstandigheden voor die landen juist te verbeteren.”
 
Wat houdt engagement precies in?
“Engagement kan verschillende vormen hebben”, legt Faryda uit. “Wij zien engagement vooral als een dialoog die we - afhankelijk van de cultuur van het land/bedrijf - vertalen in bellen, een persoonlijk gesprek aangaan of de aandeelhoudersvergadering bijwonen. Het spreekt voor zich dat we bij bedrijven in Nederland sneller langsgaan en mikken op een 1-op-1 gesprek dan bij bedrijven in het buitenland. Dan kiezen we vaak voor een call, hoewel het in met name Aziatische landen heel moeilijk is om mensen telefonisch te spreken te krijgen. Die regio’s bezoeken we daarom een of twee keer per jaar.”
Babs voegt daaraan toe dat NN Group veel engagements zelf doet, maar ook geregeld samenwerkt met andere beleggers. “Ook werken we in het geval van klimaatissues in de nutssector samen met een gespecialiseerd engagementbedrijf. Dat werkt goed. Als je allemaal dezelfde doelstelling hebt, sta je samen sterk. Een bedrijf stelt zich echt wel open op als jij met miljarden euro’s aan assets tegelijk aankomt.”
 
Wat is jullie uiteindelijke doel?
Faryda: “Het verduurzamen van onze portefeuille. We willen niet alleen een reductie van afval, of minder CO2, we willen dat alle bedrijven beter omgaan met de wereld. Duurzaamheid kun je niet vatten in één of twee factoren. Duurzaamheid is alles. Wij hebben geen voorkeur voor klimaat, we willen ook mensenrechtenschendingen aanpakken, en fraude/corruptie en andere relevante zaken.”
“Draai het eens om”, suggereert Babs. “Waarom zou het klimaat belangrijker zijn dan mensenrechten? Wij willen op beiden vooruitgang boeken en vaak zijn deze ontwikkelingen ook sterk met elkaar verbonden. Natuurlijk kijken we wel welke factoren bij welke sector het meest materieel zijn. Zo is onze analyse bij banken meer gericht op ethiek en governance, terwijl er bij de kledingsector meer naar arbeidsomstandigheden en afval wordt gekeken.”
 
Hoe duurzaam is duurzaam? Wanneer is het met andere woorden genoeg?
Faryda: “Een heilige graal bestaat niet. Duurzaamheid verandert heel snel. Nu is het klimaat een hot topic, maar over een paar jaar is dat het (drink)water- of het voedseltekort. Thema’s veranderen en daar zullen wij als sector heel flexibel mee om moeten gaan.”

Serie over duurzaamheid
In het najaar van 2018 kwam het VN-klimaatrapport uit. De conclusies van dit zogenoemde Intergovernmental Panel on Climate Change waren niet misselijk. In vier scenario’s schetst het panel wat er moet gebeuren om de CO2-neutrale wereld in 2050 ook echt te halen. In drie van de vier scenario’s groeit de CO2-opslag veel te hard en worden de klimaatdoelstellingen onhaalbaar.
 
Het Verbond sloot op zijn beurt afgelopen zomer een IMVO-convenant af met NGO’s, vakbonden en overheden, waarin afspraken zijn vastgelegd voor een maatschappelijk verantwoord en duurzaam beleggingsbeleid. Wat doen verzekeraars aan duurzaamheid? Welke keuzes maken ze? Waarom kiest de een voor uitsluitingen in zijn beleggingsbeleid, terwijl een ander de voorkeur geeft aan actieve engagement. In dit vierde deel van de serie komen Babs Dijkshoorn en Faryda Lindeman aan het woord over het engagement-beleid van NN Group.
Meer weten over duurzaam beleggen? Meld je dan aan voor de masterclass die het Verbond op 7 maart voor de tweede keer organiseert.