Elke dag vallen er in ons land twee doden en 58 ernstig gewonden in het verkeer. Onacceptabel, vindt de Verkeersveiligheidscoalitie, waaraan ook het Verbond deelneemt. Vanmorgen heeft de coalitie haar Manifest Verkeersveiligheid 2.0 gelanceerd in een online debat met Tweede Kamerleden van D66 en de SGP.
In Nieuw Babylon in Den Haag ging BNR-presentator Donatello Piras in gesprek met Kiki Hagen (D66), Chris Stoffer (SGP) en Peter van der Knaap (SWOV). Meer dan tweehonderd kijkers konden het debat online volgen en hun stem uitbrengen op actuele stellingen. De eerste was meteen de meest confronterende. Hoeveel kost verkeersonveiligheid de maatschappij per dag? A. 460.000 euro, B. 4,6 miljoen, C. 46 miljoen of D. 46 miljard. Ongeveer een kwart had het goed, 46 miljoen en dat betekent jaarlijks 17 miljard euro.
(v.l.n.r. Kiki Hagen van D66, BNR-presentator Donatello Piras en Chris Stoffer (SGP)
Ambities
Niet zo gek dus dat debatleider Piras de twee Kamerleden vroeg naar hun plannen om de verkeersveiligheid te verbeteren. “Het eerste waar ik aan moet denken”, reageerde Stoffer (SGP) als eerste, “is een politieagent die aan je deur staat. Het is alleen al daarom heel goed om de veiligheid in een getal aan te duiden en te streven naar nul slachtoffers in 2050, zoals demissionair minister Van Nieuwenhuizen wil. Het is ook nodig om leed te voorkomen, maar 2050 is ver weg. Ik denk dat het goed is om een paar tussenstappen in te bouwen, onder meer in 2030, zodat je onderweg kunt bijsturen als dat nodig is. De trends wijzen nu de verkeerde kant op. We hebben meer kennis, aandacht en geld nodig.”
Ook voor Van der Knaap (SWOV) is het streven naar nul geen discussie. “Die nulstand is prima. Emissievrij en slachtoffervrij is een mooi streven. Maar een doelstelling van nul over dertig jaar is ver weg. De EU kiest voor een halvering in 2030 en hangt daar concrete doelstellingen aan. Ik zou zeggen: maak het ook hier concreet.”
Chris Stoffer (SGP): "We hebben meer kennis, aandacht en geld nodig"
Investeren in infrastructuur
De urgentie is hoog, benadrukte hij. “Voor het eerst sinds jaren is er weer meer geïnvesteerd in verkeersveiligheid, maar het is slechts twintig procent van wat wij hebben berekend dat nodig zou zijn.”
Volgens de Verkeersveiligheidscoalitie zijn vooral meer investeringen in fietspaden in steden hard nodig. “Zestig procent van de verkeersslachtoffers valt in de stad en wat gaat Den Haag doen om de gemeenten daarin bij te staan?”, vroeg Piras.
Hagen (D66) reageerde daarop dat gemeenten te vaak kiezen voor de auto en daar nog veel winst valt te behalen. “Ik kom zelf uit Utrecht en zie dat die provincie de fiets wel vaak verkiest boven de auto. Bijvoorbeeld bij de aanleg van fietstunneltjes om een veilige overgang te creëren van N-wegen naar de stad. Hoe dat in andere provincies is, weet ik niet, maar ik ben van plan alle provincies te bezoeken om zelf te zien hoe het daar is.”
Stoffer (SGP) zocht zijn heil vooral in 30 kilometer-wegen, geld en kennis. “Als er meer 30 kilometer-wegen komen, neemt het verschil tussen de sterke auto en de kwetsbare fietser/voetganger al flink af.” Volgens hem speelt het probleem niet alleen in grote steden, maar ook in kleine dorpen. “Hoe dan ook moet er meer geld bij. En we moeten meer investeren in kennis. Als er nu bij de gemeente één medewerker zit die veel weet en met pensioen gaat, dan vloeit in één keer alle kennis weg.”
Kiki Hagen (D66): "Gemeenten kiezen te vaak voor de auto. Daar is nog veel winst te behalen"
Handhaving
Tijd voor het volgende onderwerp (handhaving) en een tweede vraag voor de kijkers. Wanneer heeft u voor het laatst moeten blazen bij een alcoholcontrole? A. korter dan een week geleden, B. tussen een week en een maand geleden, C. tussen een maand en een jaar, D. langer dan een jaar, E. nog nooit. De uitslag noemde debatleider Piras “desastreus”: 61 procent antwoordde ‘langer dan een jaar geleden’ en 39 procent gaf aan nog nooit te hebben hoeven blazen.
Ook Hagen (D66) zei “het zich niet meer te kunnen heugen. Dat is zeker tien jaar geleden”. Stoffer (SGP) is met zijn meer dan tien miljoen autokilometers “pas twee keer aangehouden”. En Van der Knaap (SWOV) heeft vijftien jaar geleden één keer moeten blazen in de Scheveningse haven.
Hagen (D66) vond het feit dat iedereen zich kan herinneren wanneer het de laatste keer was, al veelzeggend. “Neem een invalidenparkeerplaats. Waarom zijn die altijd leeg? Omdat iedereen weet dat de pakkans heel hoog is.”
Een van de kijkers opperde het idee van een ‘verplichte’ blaastest in de auto: eerst blazen, dan starten. “Goed idee”, zei Van der Knaap (SWOV), “omdat het een van de weinige echt effectieve maatregelen tegen alcohol in het verkeer is. Niet voor niets worden nieuwe auto’s vanaf 2022 uitgerust met zo’n blaastest.”
Peter van der Knaap (SWOV): "Eerst blazen dan starten in de auto is echt effectief tegen alcohol in het verkeer"
Technologische snufjes
Het vierde en laatste onderwerp ADAS, ook wel bekend onder de naam Advanced Driver Assistance Systems, bleek de meeste discussie op te leveren. Auto’s met camera’s en sensoren helpen het verkeer veiliger te maken, maar dergelijke auto’s zijn ook vrij duur. Bovendien heeft Nederland een van de oudste wagenparken van Europa (met een gemiddelde autoleeftijd van veertien jaar). Wat vindt de politiek? Nieuwe auto’s stimuleren of misschien zelfs verplichtstellen? De SGP is niet voor een verplichting. “Wel voor stimulering”, aldus Stoffer. “Bijvoorbeeld om nieuwe snufjes in bestaande auto’s in te bouwen. Ik heb zelf wel eens een cruise control in mijn auto ingebouwd en voel er wel voor om dat soort dingen fiscaal te stimuleren.”
Als het gaat om het verplicht uitzetten van je mobiel in de auto, al dan niet automatisch, is hij overigens onverbiddelijk. “Dat mag van mij gisteren al verplicht worden gesteld.”
Ook D66 houdt niet van verplichten. Hagen: “Eigen verantwoordelijkheid blijft belangrijk. Wij denken dat slimme systemen de verkeersveiligheid zeker kunnen helpen en dat stimuleren loont, maar het is goed om bij maatregelen ook naar het effect te kijken. Toen het gebruik van hybride auto’s is gestimuleerd, laadde vervolgens niemand ‘m meer op. En, slim systeem of niet, de bestuurder is en blijft wat ons betreft (eind)verantwoordelijk.”
Het Manifest Verkeersveiligheid 2.0, de ambities waarmaken is te vinden op de website van de Verkeersveiligheidscoalitie, waaraan in totaal 37 verschillende partijen deelnemen.
Was dit nuttig?