Het Verbond heeft het SEO-onderzoek laten uitvoeren naar aanleiding van een recente Kifid-zaak over de verruiming van de keuze voor rechtshulp bij rechtsbijstandsverzekeraars. Eerder sprak het Europees Hof in een Belgische zaak zich hierover uit. Het SEO-onderzoek laat zien dat de verruiming van dit recht nadelige gevolgen heeft. De verruiming heeft een te hoge prijs en leidt daardoor, paradoxaal genoeg, niet tot beter betaalbare of toegankelijkere rechtsbescherming voor de consument.
Goed werkend systeem
Volgens SEO zal één op de acht consumenten met een rechtsbijstandsverzekering van een eventuele verruiming van het recht op vrije keus van rechtshulpverlener gebruik gaan maken, wat leidt tot een jaarlijkse verschuiving van zo’n 4.000 naar 50.000 zaken naar externe juristen. SEO heeft uitgerekend dat de kosten voor een externe jurist een geschil drie tot zes keer duurder maakt. Dat leidt tot hoge extra kosten voor rechtshulp van 138 tot 345 miljoen euro. Uiteindelijk betaalt de consument hier de rekening voor.
Een goede rechtsbescherming is essentieel voor het functioneren van de rechtsstaat. Een rechtsbijstandsverzekering, waarbij de klant bij het aanschaffen ervan zelf passende en betaalbare keuzes kan maken, draagt hier in wezenlijke mate aan bij. Rechtsbijstandsverzekeraars staan voor breed toegankelijke én kwalitatief hoogwaardige juridische dienstverlening die, vanwege het solidaire karakter van de natura rechtsbijstandverzekering, uitkomst biedt voor een grote groep consumenten en ondernemers met juridische problemen. Miljoenen Nederlanders maken hier dan ook gebruik van. Jaarlijks lossen Nederlandse rechtsbijstandsverzekeraars zo’n 400.000 geschillen op.
Consument de dupe
Een rechtsbijstandsverzekering helpt de grote groep middeninkomens en mkb’ers in ons land die te veel verdienen om in aanmerking te komen voor gesubsidieerde rechtsbijstand en voor wie een advocaat te duur is. De uurtarieven van advocaten zijn fors en niet aan een maximum gebonden, zoals in een aantal ons omringende landen. Een rechtsbijstandsverzekering is hierdoor voor veel mensen een betaalbaar alternatief.
Het onderzoeksrapport van SEO laat zien dat de prijsstijging bovendien leidt tot een afname van het aantal verzekerden tot wel zestig procent. “Gaat de verruiming door, dan kunnen mensen zich straks nauwelijks meer voor rechtsbijstand verzekeren,” concludeert algemeen directeur Richard Weurding van het Verbond. “Om de extra kosten voor de vrije keuze te financieren, worden rechtsbijstandsverzekeraars gedwongen maatregelen te nemen waardoor verzekerden een hoge(re) prijs gaan betalen. Een grote groep consumenten, die nu betaalbaar verzekerd is van toegang tot het recht via de hulp van een rechtsbijstandsverzekeraar, dreigt tussen de wal en het schip te vallen.”
Waarborgen van de toegang
Los van de komende uitspraak in beroep tegen de eerdere Kifid-uitspraak, gaat het Verbond graag in gesprek met de Nederlandse orde van advocaten (NOvA) en het ministerie van Justitie en Veiligheid om te kijken naar oplossingen waardoor de toegang tot het recht voor iedereen, ook via rechtsbijstandsverzekeringen, gewaarborgd blijft.
Disclaimer: Het rapport bevat de bevindingen van de onderzoekers, het is nadrukkelijk geen standpunt of advies van het Verbond van Verzekeraars. Iedere (rechtsbijstands)verzekeraar is volledig vrij om zelfstandig te bepalen of en hoe zij het rapport mogelijk verder wil gebruiken.