Klimaatadaptief bouwen kan niet genoeg aandacht krijgen

Ongewoon zware regenval teistert sinds vorige week het midden en oosten van Europa. Rivieren treden uit hun oevers, nadat op sommige plaatsen 400 liter water per m2 is gevallen. Even ter vergelijking: in Valkenburg was dat in de zomer van 2021 de helft. “Dit gaat vaker gebeuren”, voorspelt Jeroen Aerts, “ook in ons land.”

Hoogleraar water en klimaatrisico Aerts zegt begin deze week in een interview met NRC dat ‘je nu niet overal dijken aan kunt leggen’. “Wij hebben enorme dijken neergezet om dat water tegen te houden. Maar als bij ons 400 liter water per vierkante meter valt, dan hebben wij ook echt een probleem.”

Prinsjesdag

Net als Aerts maken verzekeraars maken zich al langer druk om overstromingen en klimaatadaptief bouwen. Volgens het Verbond van Verzekeraars kan “klimaatbestendig bouwen niet genoeg aandacht krijgen bij het ontwikkelen van meerdere grootschalige bouwlocaties". Algemeen directeur Richard Weurding zei dat op Prinsjesdag, in een eerste reactie op de plannen van het kabinet-Schoof.

Publiek-private samenwerking

Het Verbond werkt samen met wetenschappelijke organisatie Resilient Delta Initiative en het ministerie van I&W in een unieke pilotsessie twee real life woningbouwcases. "Tijdens de sessie inventariseren experts uit de financiële sector, de wetenschap en van de overheid op dit moment wie welke rol heeft bij het klimaatbestendig maken van Nederland", legt Geeke Feiter uit. 

Betere keuzes waar en hoe te bouwen

Eén casus vindt in binnendijks laaggelegen gebied plaats en één in waterveilig buitendijks gebied, weet Feiter, die directeur Schade bij het Verbond van Verzekeraars is. “Uiteindelijk doel is om te komen tot betere keuzes in ‘waar en hoe te bouwen’, zodat we met elkaar Nederland weer meer klimaatbestendig maken en verzekerbaar houden.” Tegelijkertijd is de verzekerbaarheid van overstromingsschade niet mogelijk zonder goed watermanagement, benadrukt Feiter. “Met een verzekering voorkom je geen overstroming. Daar hebben we goed watermanagement bij nodig.” 

Geeke Feiter: "Met een verzekering voorkom je geen overstroming. We hebben goed watermanagement nodig"

Onderzoeksrapport

Naast de pilots heeft Royal HaskoningDHV, in opdracht van het Verbond, onderzoek gedaan naar de verzekerbaarheid voor overstroming van panden in waterveilig buitendijks gebied. Op dit moment zijn panden in buitendijks gebied meestal niet gedekt tegen overstromingsschade.
Het onderzoeksrapport is vanmorgen aangeboden aan Geeke Feiter. Een van de belangrijkste aanbevelingen is om de term buitendijkse gebieden voor beschermde en onbeschermde gebieden te vervangen. Heel veel gebieden in Nederland zijn buitendijks en kunnen overstromen. Dat betekent dat we hier anders naar moeten kijken, valt in het rapport te lezen.

v.l.n.r. Detmer Koekoek, Lars de Ruig, Geeke Feiter, Katheleen Poels en Vylon Ooms in waterrijk Rotterdam (Fotografie: Ivar Pel)

Kop van Zuid

Feiter nam het rapport op een waterrijke locatie in ontvangst, op de kop van Zuid in Rotterdam. Zij is blij met de aanbevelingen, omdat verzekeraars met eenduidige definities over welke gebieden wel en niet beschermd zijn tegen overstroming veel beter in staat zijn hun klanten te helpen. Bijvoorbeeld via preventief advies of door passende (nieuw te ontwikkelen) verzekeringsoplossingen. “Maar”, zo benadrukte Feiter, “het is nog veel belangrijker om in onbeschermde gebieden, dus waar weersextremen voor problemen kunnen zorgen, klimaatadaptief te bouwen. We moeten tijdens het bouwen al rekening houden met de omgeving, de bodem én het water.”
In navolging van Richard Weurding riep ook zij de overheid op om klimaatbestendig bouwen op te nemen in de regelgeving die nu in haar ogen veel te vrijblijvend is. “De vrijwilligheid moet eraf. Dan weten projectontwikkelaars en aannemers waar ze aan toe zijn en kan de verzekeraar het te bouwen pand verzekeren én klimaatbestendig herstellen na eventuele schade.” 

Meer weten over overstroming en de rol van verzekeraars? Kijk dan op onze speciale themapagina Klimaatbestendig verzekeren