In het kort:
- De Nederlandse verzekerings- en pensioensectoren hebben behoefte aan een uniform, horizontaal en consistent Europees kader voor due dilegence.
- Een dergelijk internationaal due diligence-kader moet aansluiten bij de OESO-richtlijn.
- De financiële sector moet een bijdrage leveren aan het tegenaan van ontbossing als onderdeel van de CSDDD in plaats van ook nog te moeten voldoen aan andere sectorale due diligence-wetgeving.
Er zijn wereldwijd grote uitdagingen op het gebied van duurzaamheid en mensenrechten. Financiële instellingen spelen een belangrijke rol bij het verduurzamen van de Europese en globale economie. En bij het handhaven van de mensenrechten. De Europese Commissie (EC) wil deze rol van financiële instellingen volledig betrekken in nieuwe Europese wetgeving: de Corporate Sustainability Due Diligence-richtlijn (CSDDD). Dit EU-voorstel dat due diligence eisen in de waardeketen introduceert, kan veel impact hebben als het in lijn gebracht worden met de OESO-richtlijnen voor multinationale ondernemingen. Het is essentieel om een uniform, horizontaal en consistent Europees kader voor due dilligence te hebben. Dit creëert rechtszekerheid en garandeert een gelijk speelveld.
In Nederland heeft de financiële sector al ervaring met het implementeren van due diligence-trajecten. De Nederlandse verzekerings- en pensioensectoren hebben in 2016 en 2018 convenanten ondertekend om de OESO-richtlijnen te implementeren. Het doel is daarmee mensenrechtenschendingen, milieuschade en andere schadelijke activiteiten te verminderen. In de afgelopen jaren hebben we tools en beleid ontwikkeld om ernstige overtredingen te identificeren en proactief aan te pakken. Zo sloegen pensioenfondsen de handen in elkaar met vakbonden en ngo's om samen met bedrijven te werken aan betere arbeidsrechten in de mijnbouw- en palmoliesector. Verzekeraars ontwikkelden op hun beurt richtlijnen voor investeringen in dierenwelzijn, klimaatverandering en energietransitie, wapens en wapenhandel, biodiversiteit en kinderrechten.
De Nederlandse verzekerings- en pensioensectoren ondersteunen de invoering van uniforme due diligence-vereisten voor financiële dienstverleners en investeerders. Het is echter van groot belang dat de CSDDD wordt afgestemd op de OESO-richtlijnen. Omdat deze richtlijnen een op risico gebaseerde due diligence-benadering hebben die financiële instellingen in staat stelt de meest ernstige milieu- en mensenrechtenschendingen aan te pakken. De meeste overtredingen worden niet veroorzaakt door financiële instellingen zelf, maar vinden meestal plaats enkele niveaus lager in de waardeketen van het bedrijf dat financiering ontvangt. Financiële instellingen zouden niet mogen worden geconfronteerd met een herstelplicht of aansprakelijkheid onder de CSDDD als de overtredingen onder in de waardeketen plaatsvinden.
Daarnaast dringen we er bij Europese beleidsmakers op aan om vast te houden aan één enkel due diligence-kader voor financiële instellingen, in plaats van het opleggen van verschillende sectorale vereisten. Het meest actuele voorbeeld is de Ontbossingsverordening. Dit voorstel gaat bedrijven verplichten om te controleren dat goederen die in de EU worden verkocht, niet zijn geproduceerd op ontboste of gedegradeerde grond. We verwelkomen het voorstel van de Europese Commissie. Omdat het volledig bijdraagt aan het stoppen van ontbossing en in lijn is met het Biodiversiteitsverdrag en de Overeenkomst van Parijs inzake klimaatverandering. De financiële sector kan, moet en wil een rol spelen in duurzame landbouw en het voorkomen van ontbossing. Echter, het opnemen van de financiële sector in deze wet maakt het omslachtiger en moeilijker om de eisen uit te voeren omdat er dan twee due diligence-kaders bestaan met afwijkende regels. Bovendien zijn de regels van het voorstel niet goed afgestemd op de rol die de financiële sector kan spelen. Maatregelen financiële instelling een rol te geven bij het tegengaan van ontbossing zouden derhalve onderdeel moeten zijn van het algehele CSDDD.
Het Verbond van Verzekeraars en de Pensioenfederatie roepen daarom Europese wetgevers op om vast te houden aan het voorstel van de Europese Commissie voor één enkel due diligence-kader voor de financiële sector.
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Roy van Cooten (r.van.Cooten@verzekeraars.nl) of Matthies Verstegen (matthies.verstegen@pensioenfederatie.nl).