Ondanks het feit dat het aantal voertuigdiefstallen de afgelopen decennia fors daalt, werden er in 2019 nog ruim 7.000 personenauto’s gestolen. Het levert een totale schadelast op van circa 100 miljoen euro per jaar. “Een hele hoop geld waar je de ellende, frustratie en het gevoel van onveiligheid nog bij op moet tellen”, benadrukt Patrick van den Brink, directeur van het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV) en tevens dagvoorzitter van de stream. “Bij het CCV staat alles in het teken van hoe we het de dieven zo moeilijk mogelijk kunnen maken. Het Keurmerk CCV Voertuigbeveiliging is één van de middelen om diefstal tegen te gaan. Het is alle hens aan dek voor verzekeraars, want een ding is zeker: het dievengilde zit niet stil en ontwikkelt steeds nieuwe manieren om auto’s te stelen.”
Alles veilig houden
Het CCV is onder meer bekend van de eisen aan beveiliging van woningen, brandpreventie en particuliere alarmcentrales. “Hoe je alles goed installeert en beheert om veilig te zijn”, vertelt Patrick. Het CCV heeft veel keurmerken onder zich. Een van de laatste loten aan de stam is het Keurmerk CCV Voertuigbeveiliging, voorheen onderdeel van het Verzekeringsbureau Voertuigcriminaliteit (VbV). “Een keurmerk dat zijn dienst meer dan bewezen heeft in het (bijna) 25-jarige bestaan. Auto’s met de welkbekende oranje sticker, worden minder vaak gestolen,” stelt Patrick. “De Keurmerken die wij beheren ontwikkelen wij samen met veel partijen. Sinds wij eigenaar zijn van het Keurmerk zijn alle inbouweisen en regelingen vernieuwd. In de keuringsvoorschriften is ook een nieuwe klassenindeling opgenomen en is er een speciale site voor het keurmerk. De gewijzigde klassenindeling is per 1 september ingegaan en kent een overgangstermijn van een jaar.”
Autodiefstal jaren ’90 vele malen hoger dan nu
Vervolgens neemt beleidsadviseur Alex de Hoop van het Verbond van Verzekeraars de luisteraars even terug de geschiedenis in en herinnert hen eraan dat begin jaren ‘90 op jaarbasis zo’n 30.000 auto’s werden gestolen. “En dat ging heel eenvoudig: met een schroevendraaier kwam je een heel eind. Het ging daarbij veelal om gelegenheidsdiefstal, om van a tot b te komen. Populaire auto’s waren de Opel Kadett en Volkswagen. Het terugvindt percentage was hoog”, zo vertelt hij. “Zo’n 70 procent tegenover 40% nu. Bij duurdere auto’s is het percentage nog veel lager. Dit veranderde bij de verplichte introductie van de startonderbreker in 1998. Toen werd het veel lastiger om een auto mee te nemen.”
Veel indirecte schade door autodiefstal
Was daarmee het meeste leed ook geleden? Met de 100 miljoen door VbV berekende schade op jaarbasis, is dat helaas niet het geval. “Ondanks het teruglopende aantal gestolen auto’s, van 30.000 naar 7.000 per jaar, is de schadelast nog steeds erg hoog. Het zijn overwegend jonge en dure auto’s en er worden er niet veel van teruggevonden”, aldus Alex. “Naast de directe schade, is er ook veel indirecte schade doordat gestolen auto’s met regelmaat opduiken bij bijvoorbeeld een ramkraak. Verder zijn onderdelen ook populair”, stelt Alex. “Je kan het niet zo gek bedenken of het wordt van de auto afgehaald. Het gaat dus om een veelheid van de 100 miljoen aan schade voor verzekeraars en de samenleving.”
Wedloop
Volgens Alex is er een wedloop gaande om de meest effectieve beveiliging. Relay attack is een van de nieuwste diefstalmethoden; dieven openen de auto door het signaal van de contactloze autosleutel te hacken. “En dat wisten autofabrikanten al toen ze de nieuwe techniek op de markt brachten”, stelt Alex. “Criminelen verlengen het signaal van de sleutel en weg is je auto.” Nederland is het eerste land ter wereld dat eisen stelt door het keyless entry-systeem te certificeren om diefstal tegen te gaan. Inmiddels hebben autofabrikanten verschillende sleutels al aangepast, maar er moeten er nog een flink aantal volgen. “De fabrikant is aan zet en via het keurmerk dwingen wij dit af.”
Nieuw risicomodel
Ron Christiaanse, preventie-adviseur bij Nationale Nederlanden, introduceert daarna de nieuwe Risicoklasseindeling Voertuigbeveiliging, waarmee het risico op diefstal van een personenauto wordt berekend. “Met dit model krijg je meer inzicht in het diefstalrisico van auto’s en welke maatregelen je kan nemen om diefstal tegen te gaan. Het model bestaat uit vier risicoklassen (Laag, Gemiddeld, Hoog en Zeer hoog). Vanaf risicoklasse Gemiddeld is het verstandig om de auto te laten beveiligen met het Keurmerk CCV Voertuigbeveiliging.” Het model kent een meervoudig systeem zodat er een keuze kan worden gemaakt wat betreft het type aanvullende beveiliging.
Totstandkoming
“Het model kijkt heel specifiek naar o.a. het risico, merk, model, type en uitvoering: in totaal 28 kenmerken. Het gaat om voertuigen tot 3500 kilo, waaronder bedrijfswagens. Het model wordt maandelijks geüpdate door VWE en RDW,” licht Ron het model toe. “Via machinelearning vinden maandelijks herberekeningen plaats op basis van de diefstalcijfers en de door criminelen gehanteerde diefstalmethodes. Voor nieuwe modellen wordt aan de hand van het voorgaande model een inschatting gemaakt hoe interessant het nieuwe model is voor het dievengilde.”
Audascan 360
“Verzekeraars, intermediairs en volmachten die in het bezit zijn van Audascan 360 kunnen via de standaard kentekencheck het risico op diefstal van een auto inzien. Heb je geen Audascan 360? Dan kan je via het digitaal paspoort en het informatieportaal van Solera het model gebruiken. Via autodiefstalcheck.nl kunnen ook particulieren begin volgend jaar het risico op diefstal van hun auto opvragen”, rondt Ron zijn presentatie af.
Relay attack relatief onbekend
Daarna is het woord aan Henk van Vliet, certificatiemanager bij Kiwa SCM, de instantie die beveiligingssystemen keurt aan de hand van de gestelde eisen. Henk trapt af met een poll: Is diefstal bekend via keyless entry? 33% zegt ja. Op de vervolgvraag of verzekeraars ook preventie-adviezen geven over de risico’s van keyless entry, antwoordt bijna de helft bevestigend (46%), 21% zegt nee en 32% weet het niet. Daarmee krijgen de aanwezige verzekeraars de impliciete opdracht dit aan te kaarten binnen hun organisatie.
Keyless entry en certificering
Henk start met een belangrijke vraag: waarom rijden er goedgekeurde voertuigen rond als ze gestolen kunnen worden? Het antwoord is simpel: “Omdat diefstalmethodes enorm snel wisselen en daardoor is de lijst van goedgekeurde voertuigen na keuring niet altijd up to date. Daarnaast heeft niet ieder voertuig een alarm en liggen de eisen aan in de EU goedgekeurde startonderbrekers lager dan in NL. Een alarmsysteem buiten NL is anders. Fabrikanten moeten hun software wijzigen om aan onze eisen te voldoen. Een dealer moet dat vervolgens controleren en dan pas krijg je een certificaat,” legt Henk uit.
Waar moet een verzekeraar nu op letten vanaf 1 januari? “Op die datum publiceert het CCV een lijst met voertuigen die aan de aangescherpte certificeringseisen voldoen én een lijst met voertuigen waarvoor een aanvullende beveiligingsmaatregel nodig is. Dit is het deelcertificaat (KE01 certificaat)”, aldus Henk. De lijsten zijn vanaf 1 januari via Kiwa SCM en het CCV te raadplegen. Het Verbond besteedt daar via het ledennieuws en haar site aandacht aan.
Geldigheid certificaat
“Het certificaat is drie jaar geldig. Daarna moet je het certificaat ieder jaar laten keuren: het zogeheten APK voor het alarm,” vertelt Henk. “Houd er wel rekening mee dat een Audi met een certificaat uit 2014 niet bestand is tegen hedendaagse diefstalmethodes. Dus vraag tijdig een nieuw certificaat aan. De eigenaar is zelf verantwoordelijk om dit bij te houden, maar een verzekeraar kan altijd een herinnering sturen”, zo adviseert hij. “Verzekeraars kunnen dit regelen via de API wat dit jaar nog gratis is. Particulieren kunnen een kentekencheck doen via de Kiwa-site.”
Klik op de link voor de presentatie en gestelde vragen met antwoorden.