Beleggingsdilemma (2): energietransitie

Verzekeraars beleggen hun geld. Liefst zo goed en zo duurzaam mogelijk. Maar hoe doe je dat? Wanneer doe je het goed? En welke dilemma’s kom je onderweg allemaal tegen? In deze nieuwe serie praten wij met en over het werk van de Commissie (duurzaam) financieren en beleggen.

Na Hugo Elsing van Allianz is commissielid Femke Bakker aan de beurt om haar licht te laten schijnen op alle beleggingsdilemma’s die een rol spelen bij het investeren in energie. Bakker is financieel directeur bij Ansvar Verzekeringsmaatschappij en bij Turien & Co. Assuradeuren.

Femke Bakker

Wat is het dilemma? 
Het dilemma dat we Femke Bakker voorleggen gaat over het financieren van de energietransitie. Moeten verzekeraars stoppen met investeren in fossiele brandstoffen, die schadelijk zijn voor het milieu op lange termijn maar een essentiële rol spelen in de energievoorziening op korte termijn? Of moeten ze blijven investeren om mogelijke verstoringen in de energievoorziening te voorkomen, met het risico op een negatieve milieu-impact?

Rol verzekeraars

De eerste vraag die naar boven komt, is of verzekeraars eigenlijk wel een rol moeten hebben op de weg naar een milieuvriendelijke energievoorziening? Bakker is overtuigd van wel. “We zijn een kleine schadeverzekeraar die zich vooral richt op de particuliere markt met onder meer een focus op premium autoverzekeringen. Wij zijn in omvang de 15e schadeverzekeraar in Nederland met ongeveer 370 collega’s in het bedrijf. Op zo’n schaal zijn we te klein om het vermogensbeheer zelf uit te voeren. We besteden het uit, maar zijn wel betrokken. Sinds 2018 ligt de focus vanuit ons op meer duurzaam beleggen.”

De financieel directeur benadrukt dat Ansvar hierin een verantwoordelijkheid heeft. Niet alleen als ondernemer en werkgever, maar ook richting de maatschappij. “Bovendien spelen we zeker als verzekeraar een rol omdat we ook geraakt worden door klimaatverandering. Zo hebben we te maken met een stijgende schadelast, onder andere door stormen, en heeft klimaatverandering ook invloed vanuit risico-oogpunt.”

Ze vindt niet dat verzekeraars moeten stoppen met investeren in fossiele brandstoffen. “Nu terugtrekken uit de fossiele brandstoffen is simpelweg te vroeg. Op korte termijn hebben we deze energiebronnen nog nodig. Als iedereen zich zou terugtrekken, leidt dat tot maatschappelijke ontwrichting. Het is dus een illusie dat dit een optie zou zijn. Wel kun je de gedragsverandering versnellen door maatschappelijke kosten van energieverbruik en milieuvervuiling beter door te rekenen. Hiervoor kunnen we ook naar de eigen verzekeringsproducten kijken. De Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD), een Europese richtlijn op basis waarvan bedrijven vanaf 2024 verplicht worden te rapporteren over hun impact op de mens en op het klimaat, zal hier ook van invloed op zijn. De hiervoor gevraagde transparantie van onder andere verzekeraars leidt hopelijk ook tot een snellere transitie.”

"Nu terugtrekken uit de fossiele brandstoffen is simpelweg te vroeg"

Investeren in bedrijven met een visie

Concreet betekent het duurzame beleggingsbeleid voor Ansvar dat haar vermogensbeheerder alleen belegt in bedrijven die werk maken van de energietransitie. Bakker: "We willen hierbij de best in class; ondernemingen met een duidelijk transitieplan. We maken daar bewuste keuzes in en investeren in partijen die nadenken over de toekomst. Dit doen we op het gebied van bedrijfsobligaties en daarnaast investeren we in een specifiek aandelenfonds dat zich richt op het Parijs 2050-akkoord. Bedrijven die hier niet aan kunnen voldoen, vallen dus buiten dit fonds.”

"De keuzes in beleggingsbeleid zijn de afgelopen jaren ook veranderd", zo vervolgt de financieel directeur. “Oorspronkelijk begonnen we met een ‘do no harm’-beleid, dit betekende dat we niet investeren in non-ethical sectoren zoals bont en speciality-leer, alcohol, tabak, wapens of in cosmeticabedrijven die dierproeven uitvoeren. Sinds een jaar of drie maken we een verschuiving naar het zogenaamde ‘do good’-principe. Hierbij kiezen we voor green bonds in plaats van reguliere obligaties en maken we ook de keus voor private equity- investeringen die impact maken. Zo hebben we bijvoorbeeld geïnvesteerd in een fonds dat zich richt op het reduceren van plastic waste. Binnen dit fonds zijn partijen verenigd die zich bezighouden met het afbreken van plastic of die ander verpakkingsmateriaal fabriceren. Uiteraard houden we het rendement en risico in de gaten, maar als we via deze weg impact kunnen maken, is dat uiteraard gaaf.” Tot slot stelt ze dat het belangrijk is om je er als verzekeraar van bewust te zijn dat de duurzame fondsen vrij nieuw zijn en vaak nog niet echt een track record hebben. “Je kunt er dus voor kiezen om een early adopter te zijn of juist even af te wachten. Blijf hierover goed in gesprek met je vermogensbeheerder.”

"We willen de best in class; ondernemingen met een duidelijk transitieplan"

MVO-beleid

Ook in het eigen MVO-beleid staat duurzaamheid bij Ansvar centraal. “We hebben een beleid dat zich richt op vier pijlers. Allereerst is dat de interne organisatie. Zo focussen we op minder papierstromen; als klanten overstappen van print naar digitaal dan planten we een boom: ondertussen staat de teller al op 50.000 bomen”, vertelt Bakker trots. “Verder kijken we in de bedrijfsvoering naar de verduurzaming van ons pand; we zijn hard op weg naar label A. De tweede pijler betreft onze producten, we hebben bijvoorbeeld een duurzame verzekeringsproductenlijn; Ansvar Bewust. Hierbij bieden we bijvoorbeeld een hogere uitkering als schade duurzaam hersteld wordt en bieden we ook extra vergoeding voor psychologische hulp na brand. Daarnaast hebben we al jaren een specifieke verzekering voor elektrische auto’s. De derde pijler zijn de eerder besproken duurzame beleggingen en de vierde pijler zijn duurzame samenwerkingen. Zo werken we bijvoorbeeld samen met de Brandwondenstichting en de Fair Cobalt Alliance. Kobalt is namelijk nodig voor de accu in elektrische auto’s, maar de winning hiervan kan een stuk duurzamer, daar dragen we graag aan bij. Tot slot zijn we founding partner van INSVER, een stichting die verzekeringsadviseurs ondersteunt om te verduurzamen.”

‘Verzet je niet tegen verduurzaming; omarm het’

“We evalueren onze investeringen elk kwartaal. Als we zien dat er nieuwe asset-klassen of fondsen zijn waar nieuwe duurzame mogelijkheden zijn, dan sturen we daarop bij.”
Ze verwacht ook dat de CSRD een positieve ontwikkeling met zich meebrengt. “Ik zie het als een echte aardverschuiving op verslaggevingsgebied. Via transparante verslaggeving over duurzaamheid wordt het onder andere voor investeerders duidelijk welke bedrijven geen plannen hebben op het gebied van duurzaamheid of nog te weinig stappen zetten. Kortom, het geeft inzicht en handvatten om op te sturen."

De (beleggings-)toekomst ziet Bakker tot slot positief in. "Ik zie dat best veel bedrijven klagen over de nieuwe verslaggevingsrichtlijnen en alles wat erbij komt kijken, maar onze filosofie is altijd geweest: je kunt het maar beter omarmen in plaats van je ertegen te verzetten. Dit komt ook het werkplezier ten goede.”

Wat doet de Commissie (duurzaam) financieren en beleggen?

Femke Bakker zit, namens Anvar, in de Commissie duurzaam financieren en beleggen (CDFB) van het Verbond van Verzekeraars. In deze commissie zitten vooral CIO’s (Chief Investment Officers) van diverse verzekeraars. Zij bespreken ontwikkelingen, dilemma’s en uitdagingen op het gebied van (duurzaam) financieren en beleggen. Bijvoorbeeld over de energietransitie en duurzaamheidsrapportages. Daarnaast vinden er regelmatig gesprekken met de overheid plaats over publiek-private financieringsoplossingen. En met ngo’s over de verwachtingen die zij hebben van de investeringen die verzekeraars doen.

Keuzes zijn zelden zwart-wit
In totaal beleggen Nederlandse schade- en levensverzekeraars zo'n 400-450 miljard euro per jaar. De keuzes waarvoor ze staan, zijn zelden zwart-wit. Met deze serie over Beleggingsdilemma's wil de CDFB graag uitleggen wat er allemaal komt kijken bij maatschappelijk verantwoord en duurzaam financieren/beleggen.

In deel 3, dat volgende maand verschijnt, komt a.s.r. aan het woord.