Bij iets minder dan de helft van de branden in 2023 zijn dieren om het leven gekomen. Dat het aantal omgekomen dieren substantieel lager ligt dan in 2022, komt vooral doordat er minder branden waren bij pluimveebedrijven. Eén stalbrand in de pluimveesector kan het aantal dierlijke slachtoffers in één keer flink laten stijgen. Zo was er begin dit jaar een grote brand bij een pluimveeboerderij in Gelderland, waarbij 50.000 dieren omkwamen. Daarmee zijn er in 2024 nu al meer dierlijke slachtoffers dan over heel 2023.
Falende elektra
Bij veertien branden in 2023 was de precieze oorzaak van de stalbrand niet meer te achterhalen. In elf gevallen bleek falende elektra de oorzaak. Werkzaamheden (8), werktuigen (4), vermoedelijke brandstichting (3), broei (2) en verwarming (1) waren de overige bekende oorzaken.
Directeur Geeke Feiter van het Verbond: “We zien nog steeds te veel stalbranden - ondanks alle beleidsaandacht hiervoor - en dat is een ramp voor de dieren en de agrarisch ondernemers. Helaas is door de verwoestende werking van de brand de oorzaak vaak niet meer exact te achterhalen. Agrarische verzekeraars vragen al langer aandacht voor het tijdig keuren van de elektrische installaties. Door de minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) zijn brandveiligheids- en elektrakeuringen aangekondigd en het is van belang dat deze snel van kracht worden.”
Meer veiligheid
In maart 2021 liet de Onderzoeksraad voor Veiligheid al weten hoe stalbranden vaker voorkomen kunnen worden. Geeke Feiter: “Er zal ook gekeken moeten worden naar brandcompartimentering en hoe nieuwe ontwikkelingen kunnen bijdragen aan hogere brandveiligheid. We blijven hier met de Rijksoverheid over in gesprek en wat ons betreft worden de door de minister aangekondigde maatregelen snel van kracht. Ten slotte is ook gedragsverandering en preventie belangrijk, want werkzaamheden en werktuigen in de stal blijven ook belangrijke oorzaken. Daarbij spelen er voor de ontwikkeling van een brand ook andere factoren dan alleen de brandoorzaak. Verzekeraars zijn in gesprek met Brandweer Nederland en het ministerie van LNV hoe we naast oorzaken ook die factoren beter in kaart kunnen krijgen.”
Checklist
Stalbranden kunnen steevast rekenen op veel maatschappelijke belangstelling. De impact van een brand is dan ook groot, zeker voor de betrokken agrariër. Het Verbond presenteert jaarlijks de actuele stalbrandcijfers en heeft een checklist voor ondernemers met preventietips.
Alle cijfers over stalbranden van de afgelopen jaren zijn terug te vinden in de Risicomonitor Stalbranden die het Verbond van Verzekeraars jaarlijks publiceert.